Jak będzie wyglądała nowa matura 2023? Nowa podstawa programowa czyli.. koniec z udawaniem!

Szanowni koledzy i koleżanki, mieliśmy w tym roku trochę doświadczeń. Strajk dał nam popalić i czy byliśmy jego uczestnikami czy nie, mieliśmy z pewnością bardziej lub mniej dość. Ale oto nie koniec burzliwych emocji wokoło naszej profesji bo czeka na nas wisienka na torcie czyli NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA 2018, która jest swego rodzaju uwieńczeniem całego zamieszania lub też jego praktycznym początkiem (zależy z której strony patrzeć).

Dla przypomnienia-od września bieżącego roku będziemy uczyć w szkołach średnich dwoma podstawami programowymi jednocześnie. Gimnazjaliści będą uczeni wg dotychczasowej (2012), a absolwenci szkoły podstawowej już wg tej nowej o której właśnie przeczytacie.

Ponieważ jestem pewna że wykorzystujecie urlop wakacyjny również i przede wszystkim na odpoczynek (jest od czego odpoczywać), postanowiłam opracować dla Was najważniejsze zmiany w podstawie programowej i wymaganiach na języku obcym wobec uczniów szkół średnich zaczynających edukację 4 letnią.

A więc zmiana podstawy programowej z 2012 na 2018 to przede wszystkim zmiana poziomu językowego osiąganego przez ucznia szkoły średniej pod koniec kształcenia:

Poziom podstawowy: z B1(B1+) na B1+ (B2) /w nawiasach nawiązanie do poziomu ESOKJ.

Poziom rozszerzony: z B2 (B2+) na B2+(C1)

Uczeń na poziomie podstawowym nie ma już posługiwać się w miarę rozwiniętym zasobem środków językowych ale dość bogatym. Nie ma rozumieć jedynie prostych wypowiedzi artykułowanych wyraźnie ale ma rozumieć te wypowiadane w naturalnym tempie. Wypowiedzi ustne i pisemne mają być nie tylko proste ale również spójne i logiczne. Uczeń będzie musiał reagować w sytuacjach nie zaledwie typowych, ale też w tych złożonych.

Uczeń na poziomie rozszerzonym oprócz tego, że ma mieć bogaty zasób środków językowych to będzie musiał wykazać się znajomością związków frazeologicznych. Tak jak na poziomie podstawowym ma rozumieć wypowiedzi w naturalnym tempie w sytuacjach złożonych. Uczeń nie ma teraz tylko reagować płynnie pisemnie i ustnie w złożonych sytuacjach ale też w tych nietypowych.

Ogólne wymagania nowej podstawy programowej wskazują na dosyć znaczny wzrost wymagań. Podczas tych samych 12 lat kształcenia mamy zrobić więcej i nauczyć lepiej. W jakich zakresach? Zmiany poziomu dotyczą głównie płynności komunikacyjnej. Nowe wymagania skupiają się na przygotowaniu ucznia do codziennej komunikacji w języku obcym zarówno w mowie jak i piśmie. Mamy go przygotować do reagowania językowego w sytuacjach życia codziennego jeszcze lepiej niż dotychczas.

Ponadto nowa podstawa czyni nacisk na wzmacnianie samodzielności ucznia w procesie uczenia się i na rozszerzanie jego wiedzy kulturowej. Nowy zapis mówi o umiejętności wypowiadania się w temacie kultury własnej, tak więc już nie tylko będziemy mówić o zwyczajach angielskich,ale chcemy by uczeń potrafił opowiadać o polskich zwyczajach i kulturze w języku obcym.

Matura 2023 z pewnością ma być trudniejsza i nieco inna. Zaczynając kształcenie w nowej podstawie programowej musimy bardziej jeszcze skupić się na nauczeniu młodzieży płynnej komunikacji.

Jak nauczyć płynnej komunikacji?

Kilka sugestii.

1. Mówienie w języku obcym podczas zajęć – min 80% lekcji w języku obcym (myślę że można to uznać za podstawę i obowiązek każdego anglisty)

2. Udostępnianie materiałów obcojęzycznych autentycznych podczas zajęć oraz w formie pracy domowej (regularnie). Wszelkie wideo/audio nagrania na podstawie których uczeń ma napisać swoją opinię lub streścić główną ich myśl sprawdzą się jako ćwiczenie do nowej matury.

3. Prowadzenie projektów, w których uczeń musi sam wypowiedzieć się w języku obcym, poprowadzić lekcję, prezentację, zadanie lub wyjaśnić jakaś kwestię.

4. Puszczanie filmów lub seriali wartościowych pod względem językowym i merytorycznym podczas zajęć w formie cyklu na podbudowie lekcji (grupy rozszerzone lub z większą ilością godzin,filmy najlepiej z napisami angielskimi),

5. Zadawanie tematycznych wypowiedzi ustnych w formie przygotowania do dyskusji lub wypowiedzenia się na jakiś temat/podzielenie się opinią.

6. Regularne ćwiczenia konwersacyjne w grupach lub parach podczas zajęć (wszelkiego rodzaju role plays, pytania, tematyczne dyskusje)

Oprócz nacisku na komunikację skupiamy się na utrwalaniu struktur językowych często używanych i praktycznych rozszerzając zakres ich użycia. Nie uczymy się tylko, że look to patrzeć ale dołączamy do tego też np look into, look up to, look at itd. w kontekście zdania.

Dla zainteresowanych poniżej znajdują się dokładne różnice w rozumieniu wypowiedzi ustnych i pisemnych opracowane przez macmillan education.

Rozumienie ze słuchu;

Jak widać powyżej, podczas wykonywania zadania ze słuchania, uczeń będzie musiał zrozumieć więcej niż tylko ogólne informacje tj. miejsce rozmowy czy główna myśl poszczególnych części. Prawdopodobne jest że zadania ze słuchania będą zawierały zadania otwarte, zmuszające ucznia do udowodnienia że rozumie dany tekst. Ponadto wypowiedzi nie będą zawężone tylko do komunikatów, ogłoszeń i rozmów, ale zostaną poszerzone np o wiadomości czy prelekcje mówione w naturalnym tempie.

Rozumienie wypowiedzi pisemnych;

Tutaj obserwujemy zwiększenie ilości rodzajów tekstów oraz oczekiwania, że uczeń zrobi więcej niż jedynie rozpoznanie, rozróżnienie czy określenie jakiś podstawowych faktów czy danych. Ma on wyciągnąć wnioski, zrobić coś na podstawie tego co przeczytał. Do poziomu rozszerzonego dodano umiejętność rozpoznania znaczenia przenośnego oraz rozpoznawanie nastawienia i postawy autora.

Mam nadzieję, że przybliżyłam choć trochę jakie zmiany szykują się po wejściu w życie praktyczne reformy z dniem 1 września. Mam też nadzieję, że będziecie gotowi na wszelkie pytania i oczekiwania dyrektorów dotyczące nowych wymagań.

Więcej szczegółów dostępnych jest w ulotkach informacyjnych wydawnictw językowych i innych materiałach dotyczących zmian dokonanych przez ministerstwo.

Do swojego opracowania korzystałam głównie z kompendium dla szkół średnich wydawnictwa Macmillan.