Wszystko o trybach warunkowych + materiały lekcyjne.

Dziś biorę na tapetę okresy/tryby warunkowe. Oprócz solidnego wytłumaczenia, we wpisie znajdziesz materiał do pobrania – prezentację z najważniejszymi informacjami oraz prezentację ćwiczeniową. Będzie to dobra ściągawka dla ucznia i świetny materiał lekcyjny dla nauczyciela!

Tryby warunkowe to jedno z podstawowych zagadnień gramatycznych języka angielskiego. Tryby warunkowe bywają zawiłe i trudne dopóki nie pomyślimy o nich w nowy sposób, w taki w jaki powinniśmy zawsze myśleć zanim zaczniemy czegokolwiek się uczyć. Do czego potrzebna mi jest znajomość trybów warunkowych? Co mogę z użyciem tych struktur nowego powiedzieć? Czy ta wiedza jest praktyczna?

W przypadku conditionals wszystkie odpowiedzi na powyższe pytania powinny być pozytywne ponieważ są to struktury niezwykle przydatne, które pomogą nam w codziennym wyrażaniu się w języku angielskim.

Spójrzmy na język polski. Czy często używasz trybów warunkowych? Czy często mówisz zdania tj: (1) Jak pomożesz mi z zakupach, szybciej wrócimy do domu. Jeśli będziesz grzeczny, kupię ci mały smakołyk. ALBO: (2) Gdybyś więcej się uczyła, miałabyś lepsze oceny. Przyjechałabym na imprezę gdybym miała czym wrócić. ALBO: (3) Gdybyś tyle wtedy nie mówił, zrozumiałabym więcej z tamtego wykładu. Nie byłabym wtedy taka zmęczona gdybyśmy wzięli taksówkę. Myślę, że zdań warunkowych używa się każdego dnia! Są to niezwykle praktyczne struktury językowe dlatego równie często użyjesz ich w języku angielskim ! I to od samego początku!

Trybów warunkowych jest cztery, choć mogą się również delikatnie ze sobą mieszać.

1 . Zerowy tryb warunkowy (zero conditional) pomaga nam wyrazić sytuacje, które dzieją się niezależnie od czasu. Wyrażają ogólne prawdy, fakty, reguły, zjawiska, które mają miejsce zawsze wtedy kiedy spełniony jest dany warunek. Najprościej: Jeśli podgrzejesz wodę do 100 stopni, zacznie się gotować. Jak zjem za dużo słodyczy, boli mnie brzuch. Moje dzieci robią się agresywne jeśli oglądają zbyt dużo telewizji.

Gramatyka, którą używamy tworząc zerowy tryb to Present Simple:

If (jeśli) + Present Simple, + Present Simple.

  • If you heat water to 100 degrees, it starts to boil. (jeśli podgrzejesz wodę do 100 stopni, zacznie się gotować),
  • When I eat too many sweets, my stomach hurts. (Jeśli jesz za dużo słodyczy, zacznie cię boleć brzuch),
  • My children get aggressive if they watch too much television. (moje dzieci robiąsięagresywne jeśli oglądają za dużo telewizji),
  • The video pauses if you click on the icon. (to wideo zatrzymuje się jeśli wciśniesz tą ikonę).

2 . Pierwszy tryb warunkowy (first conditional) to taki, którego używamy gdy jest duże prawdopodobieństwo, że coś się wydarzy jeśli zostanie spełniony jakiś warunek. Czyli np. Jeśli pomożesz mi w zakupach, szybciej wrócimy do domu. (pomożesz mi, spełni się warunek i wrócimy szybciej).

Gramatyka, którą użyjemy to: Present Simple i Future Simple.

Uwaga! Zamiast Present Simple, w rozmowie można tu również użyć Present Continuous lub be going to! Np. If I’m going to catch the bus, I will have to get up early. Jeśli natomiast chcesz bardziej podkreślić, że warunek dotyczy sytuacji, która już się dzieje możesz zamiast Present Simple użyć Present Perfect -> If I have passed (zamiast If I pass) the exam, I’m throwing (zamiast I will throw) a party! Jeśli zdam ten egzamin, organizuję imprezę! I w tym momencie używając czasu Perfect dajesz znać, że już napisałeś ten test, ale nie znasz jeszcze wyników, a używając Present Continuous w kontekście przyszłości, dajesz znać że to pewny plan. Więcej o wyrażaniu przyszłości znajdziesz tutaj 🙂

If + Present Simple (warunek), + Future Simple (to co się stanie). (Pamiętaj, że kolejność może być odwrotna, zobacz na zdania poniżej)

  • If you help me with my shopping, we will get home faster. (Jeśli pomożesz mi z zakupami, wrócimy do domu szybciej)
  • If you are good, I will buy you a treat. (Jeśli będziesz grzeczny, kupię ci smakołyk)
  • I will pick you up there, if you hurry. (Podrzucę cię tam jeśli się pośpieszysz)
  • If you give me money, I will buy new clothes. (Jeśli dasz mi pieniądze, kupię sobie nowe ubrania).

Uwaga! Pamiętaj, że warunek, który musi być spełniony jest zawsze w czasie Present Simple, mimo, że w języku polskim zabrzmi to podwójnie jako czas przyszły -> Podrzucę cię, jeśli się pośpieszysz.

Przeczytaj również: Present Perfect or Past Simple i pobierz karty lekcyjne.

3 . Drugi tryb warunkowy (second conditional) to struktura, która pomaga nam wyrazić takie kolokwialnie mówiąc „gdybanie”. Mówimy o warunkach, które są albo mało prawdopodobne do spełnienia, albo całkiem niemożliwe do spełnienia. Np. Gdybym była bogata, kupiłabym sobie duży dom z basenem.

Gramatyka, którą używamy w drugim trybie to: Past Simple i would.

If + Past Simple (warunek), + would i bezokolicznik (to co by się stało). (Pamiętaj, że kolejność może być odwrotna, zobacz na zdania poniżej)

  • If I were rich, I would buy a big house with a pool. (Gdybym była bogata ->ale nie jestem, kupiłabym sobie duży dom z basenem) -> w drugim trybie, szczególnie przy dawaniu komuś rady (na twoim miejscu), zamiast „was” użyjemy „were” do wszystkich podmiotów.
  • If I were you, I wouldn’t work in this company. (Gdybym był tobą/na twoim miejscu, nie pracowałbym w tej firmie),
  • I could have a dog if it wasn’t such a noisy animal. (Mógłbym mieć psa, gdyby to nie było takie hałaśliwe zwierzę),
  • She would be happy if you loved her. (Byłaby szczęśliwa gdybyś ją kochał).

Uwaga! Konstrukcji drugiego trybu możemy również użyć jeśli chcemy by nasza wypowiedź brzmiała w bardziej uprzejmy, nie narzucający się sposób. Np. Would it be too much if I asked you to help me again today? (Czy to nie byłoby zbyt wiele jeśli poprosiłbym cię o pomoc również dzisiaj?).

3 . Trzeci tryb warunkowy (third conditional) to tryb, w którym wyrażamy zdanie dotyczące przeszłości. Wówczas warunek został lub nie został spełniony kiedyś, dlatego coś się wydarzyło lub nie. Nie wpływa to bezpośrednio na to co dzieje się dzisiaj. Np. Gdybyś tyle wtedy nie mówił, zrozumiałabym więcej z tamtego wykładu.

Gramatyka, którą używamy to Past Perfect oraz would w czasie przeszłym.

If + Past Perfect (warunek), + would have __czasownik z końcówką -ed lub w 3 formie. (Pamiętaj, że kolejność może być odwrotna, zobacz na zdania poniżej).

  • If you hadn’t talked so much, I would have understood more of the lecture. (Gdybyś tyle wtedy nie mówił, zrozumiałabym więcej z tego wykładu -> ale rozmawiałeś i nie zrozumiałam),
  • I wouldn’t have been so tired if you had taken a taxi. (Nie byłabym wtedy taka zmęczona gdybyś wziął taksówkę -> ale nie wziąłeś i byłam zmęczona),
  • If you had given me more money, I would have bought you more things. (Gdybyś wtedy dał mi więcej pieniędzy, kupiłabym ci się więcej rzeczy -> ale nie dałeś więc nie kupiłam),
  • Nobody would have seen you if you had hidden well. (Nikt by cię nie widział gdybyś się lepiej schował -> ale nie nie schowałeś).

Konstrukcja drugiego i trzeciego trybu warunkowego jest również używana z charakterystycznymi wyrażeniami takimi jak: (2) If it wasn’t for you../ (3)If it hadn’t been for you… (2) I wouldn’t be ready on time/(3)I wouldn’t have been ready on time. (Gdyby nie ty, nie byłbym gotowy na czas -> teraz (jeśli drugi tryb), kiedyś (jeśli trzeci).

Wyrażenie unless (chyba że), możemy użyć zamiast if, ale uwaga na formę zdania: You can’t travel if you don’t have a passport. -> You can’t travel unless you have a passport.

4 . Mieszane tryby warunkowe (mixed conditionals). Nazywa się to mieszane, i chodzi o to, że część komunikatu jest w formie gramatycznej dedykowanej dla drugiego trybu warunkowego a część dla trzeciego. W rzeczywistości chodzi o to, że jeśli mówimy o czymś co działoby się dziś, w teraźniejszości używamy drugiego, a jeśli o tym co działoby się kiedyś, w przeszłości to używamy trzeciego. Zatem należy patrzeć na komunikat i dobrać właściwe formy. Popatrzmy na przykłady mieszania się drugiego trybu z trzecim:

  • (2) I would be healthy now, if (3) I had listened to you and dressed better. (byłbym DZIŚ zdrowy -> 2 tryb, gdybym WTEDY się posłuchał i ubrał się lepiej -> 3 tryb),
  • (2) You wouldn’t have to take the exam again if (3) you had learned more before. (nie musiałbyś TERAZ przystępować do tego egzaminu gdybyś WTEDY się lepiej nauczył),
  • If (3) you hadn’t fallen down the stairs, (2) you could go to school. (gdybyś nie spadł wtedy ze schodów, mógłbyś iść do szkoły).

Nauczyciele! Jak zawsze mam dla was materiał lekcyjny! Przygotowałam dla Was kompleksowy i uniwersalny materiał wprowadzający i ćwiczeniowy wszystkie tryby warunkowe ! Składa się z dwóch części !

I cześć : PREZENTACJA WPROWADZAJĄCA, w której znajdziesz wyjaśnienie wszystkich trybów warunkowych wraz z przykładami !

II cześć : PREZENTACJA ĆWICZENIOWA, która zawiera różnego typu zadania praktyczne na wszystkie cztery tryby warunkowe. Prezentacja jest kontynuacją części pierwszej i sprawi, że przejdziesz ze swoimi uczniami przez okresy warunkowe łatwo i przyjemnie ćwicząc je w sposób bardzo uporządkowany !

Jestem pewna, że ten materiał zapewni Ci wsparcie na wielu lekcjach związanych z trybami warunkowymi !

Jesteś nauczycielem języka angielskiego w szkole średniej? Zapraszam Cię do grupy na Facebooku Nauczyciele angielskiego szkół średnich gdzie będziemy wymieniać się doświadczeniami, formami pracy i materiałami tylko w tej grupie wiekowej!

Chcesz więcej? Cały blog jest pełen materiałów lekcyjnych w różnej formie! Więcej inspiracji znajdziesz w zakładce download lessons, a jeszcze więcej otrzymasz na skrzynkę e-mail jeśli zapiszesz się do mojego newslettera! Co dwa tygodnie wysyłam aktualności, nowości i dodatkowe materiały, ciekawe linki czy kody rabatowe na produkty premium!

Jestem też na Instagramie, i tam bardziej offtopowo i od kuchni, oraz na Pinterest :)!

4 komentarze

Dodaj komentarz